Baskın Oran

Kürtçe çocuk isimlerinin diyalektiği

Son 3 ay içinde Kürtler ve Kürtçe konusunda yaşanan iniş-çıkışları bir grafikle ifade edebilmek isterdim. Matematik özürlü olduğum için yalnızca yazacağım.

24 Mart – 7 Nisan: İstanbul’da 10 yıldır faaliyet gösteren Kürt Enstitüsü “izinsiz eğitim vermek”ten mühürlendi.

İstanbul 5 numaralı DGM, yargılanan sanıkların çoğunun Türkçe bilmemesi üzerine, temizlik işlerine bakan Eşbender Demir’i konuşmaları tercümeye memur etti.

Okulda seçmeli Kürtçe dersi için dilekçe veren öğrencilere 7,5 yıl istendi (suç işlemek amacıyla çete kurmanın cezası 2 yıla kadar).

Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel, Kürtçe eğitim dilekçesi veren öğrencilere çetecilerden daha çok ceza istenmesini haber yapan gazeteci Adnan Keskin’i DGM’ye şikayet etti.

Diyarbakırlı şoför Sulhattin Önen, serbestçe satılan Kürtçe kaseti Eylül 1999’da minibüsünde çalınca bölücülükten hakkında dava açılmıştı. 1 yıl hapse çarptırılan Önen’in cezasını Yargıtay 9. Ceza Dairesi bozmuştu. Diyarbakır 2 numaralı DGM Önen’i şimdi de “örgüte yardım”dan 4,5 – 7,5 yıl hapis istemiyle yargılıyor. Dava 9 Nisan 2002 tarihine ertelendi.

Bitlis İl Jandarma Alay Komutanlığında TOBB’a verilen yemekte bir er “Zeyno” türküsünü Kürtçe söyledi. Haberi yalanlayan vali Kürtçe değil Azerice olduğunu belirttiyse de, gazeteciler bantları dinleterek haberin doğruluğunda ısrar ettiler. Türkü, piyasada satılan CD’de var.

Kışlada Kürtçe türkü Ecevit’i kurtardı. Milliyet’in manşetine değinen Danimarka Başbakanı Rasmussen, Ankara’ya olumlu mesajlar verdi.

7 Nisan – 5 Mayıs: Diyarbakır DGM’de yapılan duruşmada, minibüs şoförü Sulhattin Önen 3 yıl 9 ay ceza aldı. Çaldığı kasetin ise bandrollü olduğu anlaşıldı.

30.000 kişinin katılımıyla Kayseri Atatürk Stadında düzenlenen kampanya açılış töreninde şarkıcı Alişan “Lorke, lorke, delaley lorke” nakaratlı şarkısını protokol tribününde Sağlık Bakanı Osman Durmuş’un önünde okudu. Durmuş şarkı sırasında tepki göstermedi.

Diyarbakır İHD’nin 7 yöneticisi hakkında, dernek karar defterinde ve Nevruz 2002 Resepsiyonunda astıkları afişte “v” harfi yerine “w” kullandıkları için iki ayrı dava açıldı. Sanıkların Dernekler Yasasına muhalefetten 4 aya kadar hapisle cezalandırılmaları isteniyor.

Güvenlik güçleri, Bingöl’ün Karlıova ilçesinde devlet büyüklerine Kürtçe eğitim istemli mektup gönderenlere karşı operasyon başlattı. Mektupları postanede açılmak suretiyle kampanyaya katıldıkları anlaşılan 40 kişinin arandığı öğrenildi.

Yüksekova’da polis otosunun hoparlöründen çalınan Kürtçe türküyle polis-vatandaş oynadı. Kaset incelemeye alınırken, İlçe Emniyet Müdürü Ali Sinop “Yanlış yapmadık” diye konuştu. Bakan Yücelen ise “Kürtçe türkü, halay yasak değil” dedi.

Diyarbakır’ın Dicle ilçesinde 21 çocuğun adlarının değiştirilmesi istendi. Yargıç Şirvan Ertekin, adların Türk kültürüne uygun olup olmadığını Türk Dil Kurumuna sordu. Oysa, Yargıtay’ın 3. Hukuk Dairesi 1989/1520 ve 18. Hukuk Dairesi 1992/1351 sayılı kararları, taşınan bir ismin iptal edilemeyeceğini, hatta böyle bir dava bile açılamayacağını belirtmekte.

5-19 Mayıs: Kürtçe’nin seçimlik ders olması talebine beraat. Hakkında 3 ilâ 5 yıl hapis istenen Avukat Ahmet Gerez, Erzurum DGM’de PKK’ya yataklık suçundan beraat etti.

Mektup coptan etkili oldu. Kürtçe eğitimi bahane ederek PKK’nın üniversitelerde başlattığı siyasallaşma girişimi, polisin öğrenci velilerine gönderdiği mektup sayesinde amacına ulaşamadı. “Evladınızı bataktan kurtarın” çağrısı yapan mektuba öğrenci aileleri “Haberimiz yoktu. Bizi uyardığınız için teşekkür ederiz. Devlet bize babalık yaptı” sözleriyle yanıt verdiler.

19 Mayıs – 2 Haziran: Diyarbakır Dicle ilçesi yargıcı Şirvan Ertekin, Kürtçe isimlerin iptali için açılan davayı usulden reddetti.

İzmir’de, çocuklarına Kürtçe isim koyduğu belirlenen 9 kişi, Terörle Mücadele Ekiplerince gözaltına alındı ve haklarında “terör örgütünün propagandasına alet olmak”tan dava açıldı. Sanıklar tutuksuz yargılanmak üzere salıverildiler.

Barzani’ni televizyonu, günde 15 dakika Türkçe yayına başladı.

ANAP Genel Başkanı M. Yılmaz, Kürtçe’nin normal ders saatleri dışında seçmeli derslerle ve kurslarla öğretilebileceğini söyledi.

Güneydoğu’da seçim incelemelerini sürdüren gazeteci Hasan Cemal’e bir emekli “Ne hizmet bekliyorum, ne demokrasi vesaire. Varlığımı ispat için HADEP’e veriyorum oyumu. Bu bizim tepkimiz” dedi.

Ardahan’da, çocuklarına Kürtçe isim koyan iki baba ihbar edildi. Çocuklardan birine Kürtçe isimle nüfus cüzdanı çıkaran nüfus memuru hakkında da soruşturma açıldı. Dosyaları “propaganda yoluyla terör örgütüne yardım ve yataklık yapmak” suçlamasına sokularak Erzurum DGM’ye gönderilen iki baba hakkında yapılan incelemede ise, suç unsuruna rastlanmadığı belirtilerek takipsizlik kararı verildi.

Askerler, TRT-GAP kanalından anadilde yayın ve ders saatleri dışında kurs sistemini önerdi.

Çok affedersiniz, ben bir-iki örnek verip hemen bu işin teorisine, yani çocuklarına Kürtçe isim koyanlara yapılanların Kürt milliyetçiliğini nasıl güçlendirdiğine geçecektim. Yerim kalmadığı için, teori faslı gelecek haftaya kaldı kısmetse. Şen ve esen kalınız.

Önceki Yazı
Sonraki Yazı